• Inspiratie
  • door Marcel Oosterwijk

Uitgelicht #2: Tussentrede voor wandelstok

Testmodel tussentrede uit MakeHealth Lab
Testmodel tussentrede uit MakeHealth Lab | Bron: Studio Transit

Architect Frederike Kuipers stuurde haar idee in voor de challenge van Leven Lang Leven: een afneembare tussentrede voor de wandelstok. Ondanks dat deze inzending het pioniersprogramma niet heeft gehaald, vinden wij het een mooi en relevant idee dat bijdraagt aan fijn ouder worden. Wij geven haar daarom graag een podium en hopen dat dit haar het steuntje in de rug geeft om het idee verder uit te kunnen werken.

Frederike Kuipers is architect en transitieverkenner. In 2012 richtte ze Studio Transit op waarin ze aan verschillende projecten gericht op hergebruik en herbestemming van bestaande gebouwen werkt. Eén van deze projecten betreft ‘Lang Leven in plan Berlage’ waarin verschillende oplossingsrichtingen zijn verkend voor het verbeteren van de toegankelijkheid van bestaande woningen. Zo ook de afneembare tussentrede voor de wandelstok.

Wat is jouw visie op fijn ouder worden?

“Ik vind het belangrijk dat je zo lang mogelijk actief kan blijven en de regie kan houden over je leven. Ook denk ik dat een passende woonsituatie heel belangrijk is. Ik ben betrokken bij verschillende initiatieven die gemeenschappelijke woonvormen aan het ontwikkelen zijn. Daarin merk ik dat mensen het belangrijk vinden om zelfstandig te wonen, maar daarnaast ook de mogelijkheid willen hebben om makkelijk in aanraking te kunnen komen met anderen.”

Hoe sluit jouw idee hierop aan?

“Er wordt verwacht dat mensen langer thuis blijven wonen, maar dit levert voor veel mensen problemen op. Ik onderzoek en ontwerp oplossingen die bestaande woningen beter toegankelijk maken. Naar aanleiding van een proef met vaste tussentreden in een gemeenschappelijk trappenhuis, vertelde Marjan Stomph, gepensioneerd ergotherapeut, mij over haar uitvinding die zij in de jaren ’70, samen met de technische dienst van het VU-ziekenhuis, bedacht voor een mevrouw die moeite kreeg met traplopen.

Het was een losse tussentrede die de mevrouw aan haar wandelstok kon klikken zodat ze weer bij haar vriendinnen op bezoek kon. De onderkant van de wandelstok werd zo aangepast dat de tussentrede makkelijk aan de wandelstok vastgeklikt kon worden. Doordat de tussentrede de halve hoogte heeft van een normale traptrede, hoef je je voet minder hoog op te tillen en je knie minder ver te buigen waardoor het makkelijker wordt om zelfstandig trap te lopen. Het originele model is helaas kwijtgeraakt, wat aanleiding gaf om samen met studenten van de HvA opnieuw aan de slag te gaan in het MakeHealth Lab van Waag om dit bestaande prototype te herontwikkelen.” 

Hoe draagt jouw idee bij aan de zorg?

“Veel ouderen gaan traplopen vermijden zodra ze minder mobiel raken. Hierdoor gaan ze niet alleen fysiek achteruit, maar dreigen ze ook in een sociaal isolement te geraken. Deze nieuwe manier van traplopen stimuleert ouderen om zo lang mogelijk vitaal te blijven. Zo wordt traplopen, in plaats van een grote belemmering, een alledaagse fitness-oefening zonder overbelasting van spieren en gewrichten.

Tegelijkertijd bevordert het je zelfstandigheid. Je kan in feite weer overal heen waar trappen zijn: op bezoek bij je kleinkinderen of naar een openbaar gebouw waar je anders niet zonder begeleiding zou kunnen komen. Het is ook een simpel alternatief voor de traplift en een mooie aanvulling op de al bestaande vaste tussentreden, ook wel bekend als ‘Easysteppers’. Ik zie in de praktijk dat je ook lang niet overal (trap)liften kan plaatsen. Deze oplossing gaat uit van een andere filosofie: in plaats van het mensen makkelijk te maken, worden ze juist uitgedaagd om zo lang mogelijk in beweging te blijven en het zelf te blijven doen. De afneembare tussentrede speelt dus in op gezondheid, mobiliteit en regie.”

Wat heb je nodig om verder te komen?

“In het MakeHealth Lab zijn al enige prototypes ontwikkeld. Dit heeft geleid tot interessante ideeën maar helaas nog niet tot een werkend model. Ik zou hier graag met een product- of industrieel ontwerper mee verder gaan. Volgens mij moet het met moderne technieken en materialen mogelijk zijn om een tussentrede te ontwikkelen die licht, sterk en makkelijk opvouwbaar is zodat je hem mee kan nemen. Ik mis zelf alleen de expertise om dit te ontwikkelen. Als we eenmaal een werkend prototype hebben, wil ik het met ouderen testen, samen met een ergo- of fysiotherapeut. Er hebben zich al proefpersonen gemeld. Daarnaast ben ik op zoek naar een partner en financiering om de afneembare tussentrede daadwerkelijk in productie te brengen.” 

Ben jij of ken jij iemand die Frederike hierbij kan helpen? Neem contact met haar op via info@studiotransit.nl. Voor meer informatie over de tussentrede en andere oplossingen waar Frederike aan werkt binnen het project ‘Lang Leven in plan Berlage’ kan je hier terecht.