Uitgelicht #10: “We zouden meer moeten luisteren om te horen in plaats van om te antwoorden.”
Wij spraken met de enthousiaste Ilse Nieuwland. Zij is samen met Enny van Arkel oprichter van 1330 en Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan (OGJG). Sinds 2014 organiseren zij cognitief uitdagende activiteiten voor senioren waarbij kennis delen centraal staat. Zij willen een begeleidingsprogramma oprichten zodat zorgmedewerkers een kwalitatief en veelzijdig welzijnsaanbod kunnen bieden aan ouderen. Ook zorgt het programma met de 1330-methodiek voor ondersteuning aan zorgmedewerkers en mantelzorgers bij het voeren van een goed gesprek met degene voor wie zij zorgen. “De methodiek verbindt mensen door middel van gesprekken met inhoud. Het biedt cognitieve uitdaging en een betekenisvol gesprek, zorgt voor intergenerationeel contact en vergroot het gevoel van eigenwaarde. 1330 biedt dialogen, trainingen en de 1330-box met gespreksonderwerpen.“
Wat is jullie visie op fijn oud worden?
“Fijn oud worden is kunnen doen waar je gelukkig van wordt, kunnen doen wat bij jou past. Er wordt te veel voor senioren gedacht in plaats van met ze in gesprek te gaan over wat voor activiteiten zij graag willen doen. Ik denk vaak als ik een verpleeghuis binnenloop: ‘Zou ik mijn ouders hier willen zien wonen?’ Of eigenlijk: ‘Sluit het aanbod aan bij behoeften en wensen van mijn ouders?’ Vaak is dat namelijk niet zo. Ouderen hebben persoonlijke interesses en behoeften, deze verdwijnen niet zodra ze in een verpleeghuis terecht komen. Ook de behoefte aan een diepgaand gesprek over een ander onderwerp dan koetjes en de kalfjes is sterk aanwezig en daar helpt de 1330-methode nou zo goed bij.”
Kan je kort je idee uitleggen?
“We zouden meer moeten luisteren om te horen in plaats van luisteren om te antwoorden. Deze gedachte heeft een belangrijke rol gespeeld bij het ontwikkelen van ons idee: een begeleidingsprogramma oprichten zodat zorgmedewerkers een kwalitatief en veelzijdig welzijnsaanbod kunnen bieden aan ouderen. Kwalitatief contact tussen verzorgers en cliënten is namelijk erg belangrijk. Naarmate de mensen ouder worden, wordt het contact met verzorgers (professionals of mantelzorgers) over het algemeen intensiever. Maar dit draait dan voornamelijk om zorgmomenten en er is vaak maar weinig tijd voor diepgaande gesprekken. Met behulp van het begeleidingsprogramma en de 1330-methodiek leren wij zorgverleners hoe ze deze diepgang kunnen behalen om van elk gesprek ook een waardevol gesprek te maken. De 1330-box helpt hierbij. Dat is een doos met kaarten waar verschillende gespreksonderwerpen op staan die ouderen hebben aangegeven interessant te vinden. Denk aan Nederlandse cultuur, kunst en wetenschap.”
Wat is de aanleiding voor jouw idee?
“In 2014 zijn wij begonnen met Stichting OGJG. Gaandeweg kregen we steeds vaker de vraag hoe activiteitenbegeleiders en mantelzorgers zelf die betekenisvolle gesprekken kunnen voeren met cliënten. Waar kan je het over hebben als je samen aan de koffietafel zit?”
In de afgelopen jaren hebben de initiatiefnemers van 1330 en Stichting OGJG veel ervaring opgedaan op het gebied van ‘sociale inclusie van ouderen’, ‘een leven lang leren’, ‘generaties verbinden’, ‘begeleiden van jonge vrijwilligers’ en ‘activeren van senioren (met en zonder dementie)’. Zij zijn er nu aan toe deze kennis (grootschalig) te verspreiden. Intergenerationeel contact blijkt namelijk een zeer positieve invloed te hebben op ouderen.
“Er moeten een aantal misvattingen de wereld uit worden geholpen, zoals: Bij het betreden van een verpleeghuis hou je niet automatisch van bingo en handwerken; Op het moment dat je de 65 passeert ben je niet automatisch uitgeleerd; Op het moment dat er dementie is gediagnosticeerd ben je niet automatisch patiënt. 1330 en OGJG geven een stevig tegengeluid om deze misvattingen de wereld uit te helpen.”
Hoe draagt het bij aan de zorg?
“Uit gesprekken met ouderen is gebleken dat er grote behoefte is aan kwalitatief contact. Ook zien wij te vaak in de praktijk dat (jonge) hulpverleners geen goede begeleiding ontvangen waardoor het contact met de doelgroep stroef verloopt, of in het ergste geval zelfs wordt gestopt. 1330 is gespecialiseerd in de begeleiding van zorgverleners met als doel om contact met ouderen te verbeteren. Simpelweg kunnen kiezen waar je het over hebt is erg belangrijk; bij 1330 staat eigen regie centraal.”
“Zo leuk om te zien dat zelfs echtgenoten die aanwezig waren bij een van de sessies elkaar nieuwe dingen te vertellen hadden.” – gastvrouw bibliotheek
“Er is niet alleen ruimte voor mooie verhalen, maar er wordt ook geleerd” – deelnemer
Wat is nodig om verder te komen met het project?
“De basis van de training is ontwikkeld, we zijn nu toe aan doorontwikkeling en verspreiding van het programma. We hebben begeleiding nodig bij het vergroten van ons netwerk. We gaan graag in gesprek met zorg- en welzijnsorganisaties, opleidingsinstituten, gemeenten (beleidsmakers/ wethouders) en financierders zodat we gezamenlijk meer kwalitatieve contactmomenten voor senioren kunnen realiseren.”
Ben je enthousiast over het plan van Ilse en Enny? Of zie je mogelijkheden om ze verder te helpen? Bezoek hun website of vind ze op social media: Instagram, Linkedin en Facebook.
Foto’s: Mila van Egmond | Alle rechten voorbehouden