Leven Lang Leven: “Ambitie om de hele wereld over te gaan met deze innovatie”

Bijna honderd mensen waren aanwezig bij ons online Leven Lang Leven-event op 15 januari: zorgmedewerkers, zorgbestuurders, ouderen, jongeren, allemaal geïnteresseerd in zorginnovatie. Twaalf enthousiaste pioniers presenteerden hier na bijna een jaar aan hun ideeën te hebben gesleuteld, hun uitgewerkte innovaties voor fijn oud worden. Conny Helder, bestuurder bij tanteLouise en ActiZ, en Erik Gerritsen, secretaris-generaal van VWS, deelden hun visie op de toekomst van de ouderenzorg vanuit hun eigen ervaring. Dit event was een afsluiting, maar ook een aftrap voor de volgende fase van Leven Lang Leven, waarin zorginstellingen en iedereen die daarbij betrokken is, een grotere rol zullen spelen om de beweging van Leven Lang Leven voort te zetten.

De pioniers hebben bijna een jaar gewerkt aan het realiseren van hun innovatieve ideeën voor de ouderenzorg en mochten deze plannen eindelijk met een breed publiek delen: mensen die mogelijk de pioniers verder kunnen helpen of integreren in hun zorgorganisatie. Het is namelijk lastig om als ‘buitenstaander’ de juiste ingang te vinden in een zorginstelling om daar een innovatief plan te mogen inzetten. Zo zei Erik Gerritsen:

“Je moet je verbinden met bestaande spelers in het veld, om te zorgen dat jouw goede idee onderdeel van het nieuwe normaal wordt. Dat is nog wel een uitdaging. En daar is deze dag ook voor georganiseerd.”

Nu innoveren om straks op vakantie te kunnen

De pioniers en andere aanwezigen luisterden eerst naar een verhaal van Conny Helder die vanuit landelijk perspectief zeker de noodzaak ziet om te innoveren. 

“De kloof tussen de zorg die nodig is en de zorg die we kunnen bieden wordt steeds groter. Daarom moeten we ons nu voorbereiden om de betaalbaarheid en toegankelijkheid van zorg in stand te houden. Dat ligt niet alleen bij de zorg zelf, maar ook bij de maatschappij. We moeten nu in beweging komen om straks nog op vakantie te kunnen in de zorg.”

Bij haar zorgorganisatie tanteLouise hebben ze voor hun doelgroep – voornamelijk dementerende ouderen – de volgende droom: het teruggeven van vitaliteit, een zinvol leven en (relatieve) autonomie. Ze maken daarbij veelvuldig gebruik van nieuwe technologie. Een van de innovaties die zij hebben ingezet is de ontwikkeling van het Hof van Nassau, een open dorp waarin dementerende ouderen in vrijheid kunnen leven door slimme sloten, GPS-tracking en getraind personeel in winkels die weten hoe ze met cliënten moeten omgaan.

“We kunnen van alles verzinnen om mensen fysiek en cognitief te laten functioneren, maar het eigen leven doorzetten, zoals naar de supermarkt gaan en hobby’s, is de beste manier.”

Daarnaast is er een active-aging leerprogramma ingebouwd in een app, waardoor mensen slimme nudges krijgen en worden uitgedaagd om het brein actief te houden en sociale contacten aan te gaan. Conny vertelt dat ze in de praktijk van tanteLouise zien dat ze mensen terug kunnen brengen naar een veel beter fysiek en cognitief niveau, waardoor cliënten soms zelfs ook weer naar huis kunnen.

_________________________________________________________

Nudges
Het betekent letterlijk: “een zetje geven”. Positieve keuzes worden op een subtiele manier naar voren geschoven, zonder de andere keuzeopties weg te nemen of te benadelen.
__________________________________________________________

 

Verder zijn er nog innovaties zoals een heupairbag met valalarm, een slimme bril voor verminderen van medicatiefouten, slim incontinentiemateriaal en zorgrobot SARA als sociale assistent voor zorgprofessionals, die ook langs kamers van bewoners kan rijden om af en toe een praatje te maken, zeker in de coronatijd. En dat is slechts een greep uit de innovaties waar ze mee bezig zijn. Volgens Conny moeten we leren anders naar ouderen te kijken en hen óók een toekomst geven en meenemen in de maatschappij.

“Er is nog zoveel mogelijk om het niveau van mensen te verbeteren en hun kwetsbaarheid te verminderen. Er is nog zoveel te winnen.”

“Fijn oud worden voor mij is dat ik zo lang mogelijk kan doorgaan met wie ik ben.”

Autonomie, zingeving, verbondenheid en actief blijven

Veel mensen kunnen zich waarschijnlijk vinden in de visie van Conny Helder. Ook de pioniers, zo blijkt uit de pitches van hun innovaties, al richten onze pioniers zich meer op sociale innovatie dan technologische innovatie. Moniek van Daal van de Vrijwilligerscentrale vertelde dat toen ze voor het eerst haar vrijwilligersproject startte om jongeren met ouderen in verband te brengen, ze werd gebeld door een 94-jarige vrouw die zich vol enthousiasme meldde voor vrijwilligerswerk. Aan de hand daarvan stelde ze de vraag “Helpen we ouderen door hen niets meer te vragen, of ontnemen we hen dan juist iets?” 

Ook Jeanita Berkhout van het Oudzendbureau zet zich in om ouderen betrokken te houden bij de maatschappij door ze de kans te bieden om werk te vinden dat bij hen past om zo het gevoel te hebben dat ze ertoe doen en autonomie hebben. Loes Hulsebosch van SamenKracht is ook van mening dat de mens kwaliteit van leven voelt als hij of zij ertoe doet en er kan zijn voor anderen. Daarom heeft zij SamenKracht opgezet als een methode voor kracht en netwerkontwikkeling. “De mens is een mens door anderen.” Ouderen ervaren zo meer kwaliteit van leven en werknemers meer kwaliteit van werken.

Marieke Boon en Mirna Ligthart betrekken ouderen bij de samenleving met hun project Stadreporters, waarbij ouderen leren films en podcasts te maken. Ephrem Baraki Tesfay brengt met Tale Talk oudere migranten met elkaar in contact om zo ervaringen en verhalen met elkaar te delen. “Stel je voor hoe het is om oud te worden in een land waar je niet geboren en opgegroeid bent”, zegt hij. “De pijn van het missen van vrienden en familie is iets waar mensen elke dag mee te maken hebben en wat vaak over het hoofd gezien wordt in de zorg.”  

De pioniers weten allemaal op een korte en krachtige manier hun ideeën over het voetlicht te brengen, waarna de keuze aan de bezoekers is bij welke pioniers zij in de daaropvolgende rondes aansluiten om meer informatie te krijgen, vragen te stellen en contacten uit te wisselen. Erik Gerritsen roept bestuurders van zorgorganisaties op om een hand te reiken naar de pioniers en hen te helpen met het opschalen van de initiatieven. Hij is heel enthousiast en vindt het fantastisch dat alle pioniers hun ideeën gepitcht hebben en daarmee verdergaan. Daar moeten ze het vanuit het ministerie van hebben volgens hem: 

“Je denkt groot, bent heel idealistisch, maar je gaat kleine stappen zetten en je begint morgen. En dat doe je elke dag weer. […] Als maar genoeg mensen dat doen, als er genoeg pioniers zijn, dan maak je met elkaar een beweging.”

 

In de deelsessies zijn enkele kritische vragen gesteld, maar ook afspraken gemaakt tussen pioniers en enthousiaste bezoekers die graag iets met het initiatief willen gaan doen. Ook waren er mensen die graag zelf eens de innovatie willen uittesten, zoals iemand die het e-book van Zo voel ik me thuis eens ging doornemen met haar moeder. Een van deze bezoekers gaf naderhand in een mail aan: “Ik heb er veel uitgehaald waar ik verder mee kan- en al afspraken gemaakt voor een vervolg met een van de deelnemers aan de pitches.” Een van de pioniers gaf aan dat ze na afloop meteen allemaal LinkedIn connectieverzoeken ontving van mensen die haar idee gehoord hadden. Zo verspreiden de ideeën zich steeds verder en blijven we werken aan fijn oud worden! 

Ben je nieuwsgierig naar alle ideeën voor innovatie in de ouderenzorg of wil je de pitches (nog eens) beluisteren, dan kan dat:

Betrokken bij de zorg? Deel jouw idee voor een betere ouderenzorg!

Deze afsluiting van het pioniersprogramma is absoluut niet het einde van de Leven Lang Leven-beweging. We hopen dat mensen aan de hand van alle ideeën geïnspireerd zijn geraakt om mogelijk zelf met een idee te komen, of een van de bestaande projecten van de pioniers op te pakken in hun eigen zorgorganisatie. 

We zijn nu op zoek naar goede ideeën of plannen voor fijn oud worden die binnen de zorg leven. In deze volgende fase van Leven Lang Leven starten we opnieuw een pioniersprogramma, maar dan met een aantal zorgorganisaties. Dus, ben jij, op wat voor manier dan ook, betrokken bij een zorgorganisatie en heb je een goed idee? Meld je dan uiterlijk 30 april 2021 hier aan! Of ben jij bestuurder, leidinggevende, HR-/innovatiemanager bij een zorginstelling en wil jij met een prachtige campagne het vernieuwingspotentieel in je organisatie aanspreken en stimuleren? Meld je dan uiterlijk 9 april 2021 hier aan! We zijn reuze benieuwd naar wat voor innovatieve ideeën er binnen de zorg leven. Laten we nu allemaal in beweging komen, zodat mensen in de zorg straks nog op vakantie kunnen en we allemaal fijn oud kunnen worden.

Meer informatie over het vervolg van Leven Lang Leven vind je hier.